بزرگنمايي:

خبر یزد - یزد- پسته از مهمترین اقلام خشکبار ایران در تولید و صادرات است و ارزآوری بالایی برای کشور دارد اما بازار آن طی چند سال اخیر با فراز و نشیب‌هایی روبرو شده که در راس آن می‌توان به گران شدن ناگهانی و سرسام‌آور قیمت این محصول اشاره کرد.

افزایش نجومی قیمت این محصول پر خواص، خوشمزه و پرطرفدار موجب وسوسه سارقان در بخش‌هایی از کشور شده و رویکرد آنان را از سرقت وسایل گران قیمت مثل زیورآلات و پول نقد به سمت و سوی این محصول تغییر داده است.
استان یزد از جمله مناطق اصلی تولید این محصول در کشور است و پس از استان‌های کرمان و خراسان رضوی، رتبه سوم کشور را در زمینه میزان تولید پسته در اختیار دارد.
در چند سال گذشته برخی پسته‌زارهای این استان مورد طمع و هجوم سارقان بی‌وجدان قرار گرفته و موجب نگرانی کشاورزانی شده که سالهای سال و با صرف هزینه‌های هنگفت، در انتظار نتیجه سالها تلاش و دست‌رنج خود بوده‌اند.
همین امر باعث شد تا کشاورزان به فکر راه حلی برای جلوگیری از سرقت محصول پسته خود شوند، محصولی که زمین آن بر خلاف برخی میوه‌های باغی، بدون حصار و دیوار است و چیدن آنهم راحت و بدون زحمت و همین موجب طمع بیشتر سارقانی شده که به دنبال به دست‌آوردن راحت و بدون زحمت سالها تلاش کشاورزان هستند.
پسته‌کاران استان یزد به صورت خودجوش با گماردن نگهبان‌هایی برای محصول پسته خود، سعی در حفظ و نگهداری آنها و جلوگیری از دست برد سارقان کردند؛ این امر هر چند تا حدود بسیار زیادی جواب داد و خیال کشاورزان را راحت کرد اما به تازگی سرقت هشت تن پسته در میبد که با بستن دست و پای نگهبان پسته‌زار از سوی سارقان همراه بود موجب نگرانی کشاورزان منطقه شد.
شهرستان های بافق، میبد، اردکان، بهاباد و خاتم از مناطق عمده تولید پسته در استان یزد هستند و کشاوزان این مناطق اخیرا به صورت خودجوش با افزایش نگهبان‌ بر سر پسته‌زارهای خود در صدد محافظت از محصولشان هستند.
نیروی انتظامی نیز پای کار است و از پسته‌کاران برای حفظ محصولشان حمایت می کند؛ به همین بهانه به سراغ برخی مسوولان جهاد کشاورزی و انتظامی و پسته‌کاران استان در مناطق مختلف رفتیم تا از کم و کیف ماجرا و وضعیت فعلی مطلع شویم.
بافق- نگهبانی شبانه‌روزی از پسته‌ها در بافق
پسته کاران بافقی برای جلوگیری از سرقت طلای سبز ، تا زمان برداشت کامل این محصول، شبانه روز به صورت نوبتی، نگهبانی می‌دهند.
در پی افزایش نجومی قیمت پسته در چند سال گذشته و رسیدن نرخ آن به مرز 200 هزار تومان در سال 97، سارقان این محصول در بافق وسوسه شده و شب‌ها به مزارع دستبرد زده و حاصل دسترنج پسته کاران را به یغما می‌بردند.

این سرقت‌ها سال گذشته به اوج خود رسید و به گفته تعدادی از کشاورزان، غیربومی‌هایی که برای کار به بافق مراجعه می‌کردند عاملان اصلی سرقت پسته شهرستان بودند البته برخی از بومی‌های بیکار هم به این محصول دستبرد می‌زدند .
با افزایش موج سرقت‌ها در بافق به ویژه شبیخون زدن به محصول پسته و سرقت آن امسال باغداران با شرکت در کارگاه آموزشی برای یافتن نحوه پیشگیری از محصول پسته ، در نشست‌های مختلف چاره اندیشی کردند و امسال برای حفاظت از سرقت پسته، نگهبانهایی را شبانه روز و بویژه شب‌ها تعیین کردند تا این محصول با ارزش از گزند سارقان در امان بماند.
حدود 80 نگهبان در قالب گروه پیاده و موتورسوار با هدف کنترل محسوس و نامحسوس زمین‌های زراعی و باغ‌های پسته اطراف بافق از سوی پسته کاران به تناسب میزان زمین زیر کشت هر باغدار انتخاب شدند تا نوبتی کار نگهبانی از پسته‌زارها را عهده‌دار شوند.
در مدت یک‌ماهه شهریور 98 که محافظان مشغول گشت زنی در مزارع بودند تاکنون فقط یک مورد سرقت پسته به نیروی انتظامی گزارش شد در حالی که در دو سه سال گذشته مخصوصا پارسال با وجود کاهش تولید تقریبا 20 درصد این محصول در بافق به سرقت رفته بود.
کنترل ورود و خروج افراد ناشناس
فرمانده منطقه انتظامی بافق در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: فراوانی طعمه، باعث افزایش جرم از جمله سرقت می‌شود.
سرهنگ کمالی افزود: نیروی انتظامی وظایف خود را در راستای جلوگیری از سرقت پسته و سایر محصولات زراعی و احشام تا حد توان انجام می‌دهد.
این مسئول انتظامی تصریح کرد: حصار کشی ، نصب دوربین ، کنترل ورود و خروج افراد ناشناس ، آگاه سازی بنگاه‌های خرید پسته برای همکاری با پلیس هنگام فروش این محصول توسط افراد غریبه و فعال کردن مخبرین از مهمترین اقدامات این نیروست ضمن این‌که گشت زنی‌های مداوم محسوس و غیر محسوس پلیس در اطراف مزارع پسته مرتب ادامه دارد.

وی خاطرنشان کرد : امسال یک‌ نفر که در بافق و بهاباد سرقت کرده بود دستگیر شد و به سه فقره سرقت پسته اقرار کرد که این رقم در مقایسه با سال قبل که پنج فقره بوده کاهش چشمگیری دارد.
کمالی از مردم و کشاورزان به خاطر این که پلیس را امین خود می‌دانند تشکر کرد و گفت : کشاورزان و دامداران هر مورد مشکوک را قبل از این که به مرحله بحران برسد به پلیس گزارش کنند.
رشد 75 درصدی تولید پسته در بافق
مدیر جهاد کشاورزی بافق هم در گفت و گو با ایرنا وسعت اراضی زیر کشت محصولات زراعی و باغی منطقه را هفت هزار و 260 هکتار اعلام کرد و گفت : از این وسعت 2.5 هزار هکتار به کشت پسته اختصاص دارد که یک هزار و 400 هکتار بارور و بقیه نهال است.
علی اکبر رحمتیان پیش بینی کرد امسال یکهزار و 680 تن پسته در شهرستان بافق برداشت شود که نسبت به سال گذشته 75 درصد رشد دارد.
وی ارقام تولیدی پسته شهرستان را اوحدی ، کله قوچی و احمدآقایی عنوان و بیان کرد : بیش از 2 هزار و 800 بهره بردار در این حوزه فعالیت دارند.
به گفته رحمتیان 120 چاه عمیق ، 60 حلقه چاه نیمه عمیق و 120 رشته قنات اراضی کشاورزی و باغ‌های شهرستان بافق را آبیاری می‌کند.
گفت و گو با کشاورزان بافقی
یکی از پسته کاران بافقی به ایرنا گفت: برای هر 30 هکتار اراضی زیر کشت پسته، پنج نفر انتخاب شدند که شبانه روزی مراقبت کنند تا حاصل دسترنج یک ساله پسته کاران مورد سرقت قرار نگیرد.
علی حفیظ زاده از نیروی انتظامی به خاطر گشت‌زنی قدردانی کرد و افزود : همدست سارقان با گوشی تلفن همراه در مدخل ورودی و خروجی باغ‌ها و مزارع پسته، گشت زنی سواره پلیس را به دزدان پسته خبر می‌دهند و آن‌ها صبر می‌کنند وقتی گشت زنی تمام شد به سرقت ادامه می‌دهند، از این رو امسال علاوه بر گشت پلیس، خودمان هم شبانه روز مراقبت می‌کنیم تا این محصول از گزند سارقان در امان باشد.
اکبر رضائیان هم گفت : طرح خود مراقبتی از پسته بسیار موفق است و سرقت پسته را نسبت به سال‌های گذشته بسیار کاهش داده است.
این کشاورز افزود: گشت پلیس خوب و قابل تحسین است اما نمی‌شود صدها هکتار از اراضی و باغ‌های پسته را نیرو گذاشت و منطقه زراعی را انتظامی کرد بنابراین خودمان دست به کار شدیم و با همکاری و توصیه‌های پلیس از سرقت این محصول جلوگیری می‌کنیم.
محمود فتاحی بهره‌بردار دیگر هم، نصب دوربین و حصارکشی مزارع را لازم دانست و گفت : این اقدام کافی نیست زیرا سال‌های گذشته با وجود دوربین از باغ‌های محصور هم سرقت شده است.

وی افزود : سارقان علاوه بر سرقتِ حاصل دسترنج یک ساله پسته کاران باعث ناامنی و ایجاد رعب و وحشت نیز می‌شوند و احتمال درگیری هم وجود دارد بنابر این کودکان از رفتن به مزارع بیم دارند.
فتاحی از نیروی انتظامی و دستگاه قضا خواست تا با سارقان برابر موازین شرعی برخورد جدی تری داشته باشند.
محمد برزگری که دارای پنج هکتار درخت پسته است با بیان اینکه نام قدیم بافق، قصبه‌ طیبه بوده و وجود مضجع شریف امام‌زاده عبدالله بن موسی کاظم علیه‌السلام بر ایمان و اعتقادات مذهبی مردم این شهرستان افزوده خاطر نشان کرد : دو دهه قبل هنگام اذان ظهر و مغرب، کسبه اطراف امام‌زاده که وسط شهر قرار دارد، حتی فروشندگان نقاط دورتر مغازه‌های خود را باز می‌گذاشتند و در نماز جماعت شرکت می‌کردند و یک مورد سرقت هم انجام نمی‌شد ولی اکنون سرقت خانگی ، احشام و محصولات کشاورزی زیاد شده که قابل تامل است.
وی افزود: برای حفظ و حراست از پسته و خرما و جلوگیری از سرقت این محصولات باید خودمان در باغ‌ها و مزارع به نوبت نگهبانی دهیم.
15 ترمینال پسته صنعتی و هشت ترمینال سنتی برای پوست کندن و سایز بندی این محصول در شهرستان بافق فعالیت دارد.
بهاباد- برپایی کلاس پیشگیری از سرقت در بهاباد
مدیر جهاد کشاورزی بهاباد به خبرنگار ایرنا گفت : در راستای کنترل و پیشگیری از باغات پسته یک دوره کلاس پیشگیری از سرقت با حضور کشاورزان در محل جهاد کشاورزی برگزار شد و کشاورزان براین اساس موظف شدند جهت امنیت مزارع پسته خود سر هر حلقه چاه کشاورزی حداقل 2 نفر را به عنوان نگهبان منصوب نمایند تا از باغات پسته مراقبت کنند.
مهدی عبدالحسین زاده اظهار داشت: در حال حاضر 57 حلقه چاه کشاورزی در شهرستان بهاباد وجود دارد که قابل استفاده کشاورزان منطقه میباشد و برای نگهداری و مراقبت و پیشگیری از سرقت، 2 نفر از کشاورزان به عنوان نگهبان باغات پسته معرفی شرده که با استفاده از وسیله شخصی خود به امر نگهبانی در اطراف باغات پسته مشغولند همچنین این کار با هماهنگی نیروی انتظامی و گشت های محله محور رضویون صورت می‌گیرد.
شهرستان بهاباد دارای 2700 هکتار سطح زیر کشت پسته است که 1500 هکتار آن بارور است .
اجرای گشت‌های رضویون در بهاباد
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج بهاباد گفت: گشت‌ نیروهای رضویون عضو پایگاه‌های مقاومت با هدف ارتقاء امنیت و کاهش سرقت محصول کشاورزی به خصوص پسته در مزارع و کشتزارهای این شهرستان آغاز شده است.
"سرهنگ سعید دهقان ده جمالی" روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: این گشت‌ها با حضور بسیجیان عضو پایگاه‌های مقاومت هر منطقه و محله انجام می‌شود و تا پایان برداشت محصول کشاورزی در منطقه ادامه دارد.
وی بابیان اینکه این گشت‌ها با هدف ارتقای امنیت پایدار و آرامش در محله‌ها اجرا می‌شود، اضافه کرد: گشت‌ها از ابتدای انقلاب با اسامی مختلف اعم از گشت ثارالله، عملیاتی و غیره توسط پایگاه‌های بسیج در راستای ارتقای سطح امنیت جامعه برگزار می‌شده است.
دهقان ده‌جمالی تصریح کرد: با شروع فصل برداشت پسته برای برقراری امنیت در باغات و صیانت از دسترنج کشاورزان این گشت‌ها انجام می‌شود .
اردکان- گشت خودجوش در پسته‌زارهای اردکان

یک کشاورز اردکانی به خبرنگار ایرنا گفت: گران شدن پسته موجب شده تا عده‌ای آگاهانه یا از روی ناآگاهی به تاراج محصولات کشاورزان دست بزنند.
محمدحسین جعفری در گفت و گو با ایرنا افزود: با این وضعیت مجبور شدیم برای حفظ امنیت به زدن کانال و بستن سیم و زنجیر در اطراف باغات بپردازیم؛ کشاورزان با پرداختن حق‌الزحمه به چندنفر به عنوان نگهبان به مراقبت از باغات می‌پردازند.
این کشاورز با بیان اینکه به ما اجازه فنس کشی در اطراف باغات نمی‌دهند تصریح کرد: نه تنها نداشتن حصار و محافظ به دزدیدن محصولاتمان دامن می زند بلکه دزدان به سرقت تاسیسات برق نیز می‌پردازند.
جعفری اظهار داشت: تنها درخواست ما از مسئولان استان یزد این است که اجازه فنس کشی و حصار در اطراف باغات ما را بدهند.
وی در خاتمه از همکاری پایگاه‌های مقاومت بسیج و گشت آنها که جدیداً آغاز شده قدردانیکرد.
افزایش چند برابری سرقت پسته در اردکان
مدیر جهاد کشاورزی اردکان می گوید: از قدیم تاکنون برخی افراد بدون اجازه از صاحب باغ به چیدن پسته می‌پرداختند که شاید امری طبیعی بود اما متاسفانه در سال‌های اخیر این کار ناپسندیده دو چندان شده است.
وی تصریح کرد:‌ بنابراین با شروع فصل برداشت پسته برای برقراری امنیت در باغات و صیانت از دسترنج کشاورزان، پایگاه مقاومت بسیج با برقراری گشت زنی در باغات و مزارع به یاری کشاورزان شتافت.
علیرضا احمدی افزود: با برنامه‌ریزی نیروی مقاومت بسیج، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان و صنف کشاورزی شهرستان این گشت‌ها از شهریورماه سال جاری در تمامی باغات پسته شمال اردکان، ترک آباد و احمد آباد فعال گردید.
وی اضافه کرد:‌ از 10 هزار هکتار سطح زیر کشت فعال شهرستان 7500 هکتار آن تحت کشت باغات پسته است.
احمدی اظهار داشت: هرساله از اواسط تیرماه فصل برداشت از ارقام بومی تیرماهی شروع شده و تا اواسط آبان برداشت از سایر ارقام ادامه پیدا می‌کند.

این مسئول ادامه داد: 30 درصد پسته به صورت کل برای تازه مصرفی در بازار به فروش می‌رود و 70 درصد آن بلافاصله بعد از برداشت روانه ترمینال‌های ضبط و فرآوری پسته می‌گردد.
احمدی با بیان اینکه انتظار این است که در پایان برنامه ششم یعنی سال 1400 ظرفیت فرآوری در شهرستان به 7500 تن برسد تاکید کرد:‌ ارزش محصول پسته شهرستان بالغ بر 700 میلیارد تومان برآورد می‌شود.
وی با بیان اینکه از ارقام پسته غالب شهرستان می‌توان رقم تیرماهی، بادامی، حاجی عبدالهی، حسن عباسی، احمدآقایی، اکبری، فندقی، پرنده‌ای و کله قوچی را نام برد اظهار داشت: باغات شهرستان اردکان به علت قدمت سابقه کشت محصول به عنوان بانک ژنتیکی از ارقام سازگار پسته شناخته شده که می‌توان از آن به عنوان پایه‌های مقاوم به شوری، گرما، سرما و گومز بهره برداری نمود، این ارقام می‌تواند باعث ایجاد مقاومت در برابر مخاطرات جوی از جمله گرمازدگی و سرمازدگی و همچنین مقاومت در برابر آفات گردد.
سرهنگ ابوالفضل طالعی جانشین فرمانده مقاومت بسیج اردکان هم از مردم خواست برای محافظت از دسترنج کشاورزان و محافظت از تاسیسات چاه‌های کشاورزی با ارسال اطلاعات خود در مورد متعرضین به دسترنج کشاورزان به نیروی انتظامی و پایگاه مقاومت بسیج به یاری کشاورزان بشتابند.
51 هزار هکتار از باغ‌های استان یزد به کشت پسته اختصاص دارد که از این مقدار 41 هزار تن بارور است و بطور متوسط به ازای هر هکتار 140 کیلوگرم محصول برداشت می شود.
قیمت هر کیلوگرم پسته در حال حاضر بین 100 تا 120 هزار تومان است.