بزرگنمايي:

یزد آنلاین - ماه رمضان علاوه بر ویژگی‌های معنوی فرصتی مناسب برای اصلاح رفتار غذایی و سبک زندگی افراد است که باید به منظور تأمین سلامتی لازم در طول سال انجام شود.
نباید فراموش کرد که با شروع این ماه، تنها در شرایطی می‌توان انتظار داشت روزه‌دار سلامت جسم و روح را به دست آورد که مطابق قواعد صحیحی رفتار کند.
با توجه به این‌که تغذیه مناسب جزو جدایی‌ناپذیر در تأمین کننده سلامت افراد است، در این یادداشت  سعی دارد برخی عادات مناسب غذا خوردن برای ماه مبارک رمضان را به شما معرفی کند.
  زمان،میزان و چگونگی غذا خوردن از جمله مسائل حائز اهمیت در مدیریت رفتار غذایی روزه دار است که توجه به آنها نقش مهمی در اصلاح رفتار غذایی و همچنین سلامت فرد روزه دار ایفا می‌کند.
زمان غذا خوردن :
در ماه مبارک رمضان زمان غذا خوردن اصلی، سه مرحله سحر، افطار و شام می‌باشد که لازم است کاملاً از هم مجزا باشند. دو زمان سحر و افطار تقریباً مشخص شده است. در سحر لازم است که طوری برنامه‌ریزی شود که علاوه بر زمان کافی برای ذکر و دعا و عبادت، زمان کافی برای غذا خوردن در نظر گرفته شده باشد. یکی از موارد اشتباه غذایی در این مرحله، تسریع در غذا خوردن در وقت سحر است که اثر خود را بعد از چند روز روزه گرفتن در سیستم گوارش شما نشان خواهد داد. سنگینی معده، طی نشدن روند طبیعی مراحل هضم غذا در طول روز، ترشی معده و در ادامه آن ناراحتی‌های معده و روده از عواقب این کار به شمار می‌روند .
نکته دیگر در مورد تغذیه در ماه رمضان این است که باید به زمان صرف افطار و شام توجه داشت. نبایستی بدون در نظر داشتن حجم غذای خورده شده در افطار وارد مرحله شام خوردن شد. صرف افطار می‌بایست در اولین فرصت ممکن صورت گیرد تا تداخلی با زمان شام خوردن پیش نیاورد. فاصله زمانی افطار و شام باید آن‌قدر باشد که در موقع صرف شام غذای هضم نشده در معده نباشد. زمان شام خوردن هم باید طوری برنامه ریزی شود که تا قبل از خواب زمان کافی برای هضم وجود داشته باشد و نباید با شکم پر به رختخواب رفت .
میزان غذا خوردن :
یکی دیگر از نکاتی که در مورد تغذیه در ماه رمضان باید به آن توجه کرد میزان غذا خوردن است. یکی از مشکلات در سیستم غذایی بسیاری از افراد این است که حجم غذای خورده شده توسط آن‌ها، تحت کنترلشان نیست. حجم غذای افطار باید بسیار کم باشد تا قبل از شام خوردن از معده خارج شده و امکان خوردن غذای اصلی بدون اثر مضر جانبی وجود داشته باشد. حجم شام باید به نحوی کنترل شود تا هم امکان خوردن میوه بعد از شام باشد، هم تنقلات مرسوم بعد از شام بر محتویات معده فشار آورد، هم مشکلی در روند خواب پیش نیاورد و هم مانعی بر غذا خوردن در وقت سحر حاصل نشود .
چگونه غذا خوردن :
یکی از معضلات غذا خوردن خیلی افراد سریع خوردن غذا است که معمولاً یا به دلیل محدودیت زمانی است یا استرس داشتن در موقع غذا خوردن یا به رسم عادت. به هر دلیل که باشد تأثیرات مضرش بر روی معده بسیار شدید خواهد بود و عواقبی ناگوار به دنبال خواهد داشت. پس در ماه مبارک، باید دقت داشت تا تنظیم وقت به صورتی انجام شود تا غذا خوردن در سحر، افطار و شام به تعجیل صورت نگیرد. بنابراین با آرامش غذا خوردن و نخوردن آن در شرایط نگرانی، استرس و ناراحتی، بسیار در تأمین سلامتی دستگاه گوارش ما مؤثر است .
انتخاب نوع غذا :
یکی دیگر از نکات در مورد تغذیه ماه رمضان این است که باید توجه خاصی به نوع غذای مصرفی خود داشته باشید. غذاهایی که ما می‌خوریم مهم‌ترین فاکتور تعیین کننده سلامتی و بیماری‌های ماست. با کمال تاًسف عوامل متعددی چون عدم اطلاع از مواد غذایی، قدرت هوس در انتخاب، انتخاب غذا در تنوعات مکانی-زمانی، تبلیغات تولیدکننده‌ها و انتخاب بر اساس قدرت اقتصادی در انتخاب نادرست غذایی ما دخالت دارند .
بایدهای سحری :
سحری را پس از نیمه شب میل کنید. این‌ می‌تواند مقاومت فرد روزه‌دار را به ویژه در روزهای اول ماه مبارک رمضان، در برابر تشنگی و گرسنگی افزایش دهد. بهترین نوشیدنی برای جلوگیری از تشنگی در روزه‌داری، آب است که البته می‌توان آن را با کمی آب‌لیموی تازه طعم دار کرده و نوشید .
استفاده از غذاهای پر پروتئین مانند تخم مرغ، سویا، گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات و حبوبات در وعده سحری باعث می‌شود که قند خون دیرتر افت پیدا کند و فرد کمتر احساس ضعف کند. از مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند سبزی و میوه دریغ نکنید .
نبایدهای سحری :
وعده سحری را حذف نکنید. هنگام سحری آب زیاد ننوشید. نوشابه‌های گاز‌دار را از سحری حذف کنید. از مصرف ته دیگ و غذاهای بسیار چرب و شور مانند آش شور، برنج و ماکارونی پرچرب در وعده سحری پرهیز کنید. از مصرف مواد غذایی شیرین مانند زولبیا و بامیه در سحر پرهیز کنید زیرا باعث افت سریع قند خون و احساس گرسنگی در طول روز می‌شود. برای مهار تشنگی از خوردن غذاهایی مانند انواع نوشابه‌ها، بادمجان، سوسیس و کالباس، سس مایونز، سیر، پیاز و فلفل در وعده سحری پرهیز کنید. برای پیشگیری از بوی آزار‌دهنده دهان در طول روز، از مصرف سیر و پیاز در وعده سحر بپرهیزید. ضمن اینکه رعایت نکات بهداشتی برای تأمین مواد مغذی موردنیاز بدن سبب افزایش طاقت روزه داران در مقابل گرسنگی و تشنگی طولانی مدت در گرم‌ترین ماه‌های تابستان، به ویژه جلوگیری از کم آبی بدن می‌شود .
بایدهای افطار :
افطار خود را با آب جوش، شیر یا چای ولرم باز کنید. هنگام افطار از مواد قندی که به سرعت جذب می‌شود مانند خرما، کشمش، عسل یا نبات استفاده کنید و ترجیحاً برای این وعده از سوپ، فرنی یا آش رقیق استفاده شود. اگر آش رشته در زمان افطار استفاده می‌شود باید آن را به عنوان غذای کامل در نظر گرفت. از مصرف زیاد مواد غذایی پر چرب در وعده افطار خودداری کنید. این مواد غذایی باعث بی‌اشتهایی در هنگام سحر می‌شوند. فاصله زمانی بین افطار و شام را رعایت کنید. سعی کنید که شام را با غذاهای سبک، کم قند و فیبردار مثل سوپ و سبزی‌ها یا سالاد که فشار چندانی به معده وارد نمی‌کنند، شروع کرده و سپس به سراغ شام اصلی بروید .
شام بهتر است از منابع پروتئینی کم چرب باشد. به عنوان مثال، مصرف تکه‌ای ماهی یا سینه مرغ کبابی همراه با انواع سبزی‌های بخارپز شده مانند هویج، لوبیا سبز، نخودفرنگی و ذرت بسیار مفید و انرژی‌زا است .
نبایدهای افطار :
از آشامیدن آب یخ یا نوشابه خیلی سرد پرهیز کنید. وعده افطار، از چای پررنگ استفاده نشود. مصرف بیش از حد مواد غذایی شیرین و چرب هنگام افطار، باعث تشنگی می‌شود و مصرف زیاد نوشیدنی‌ها، به‌ویژه مایعات خنک، با رقیق کردن اسید و آنزیم‌های دستگاه گوارش سبب اختلال در هضم و جذب مواد غذایی می‌شود و مشکلاتی مانند درد شکم و نفخ را ایجاد می‌کند. مصرف دیرهنگام مواد غذایی باعث به تأخیر انداختن خواب و در نهایت بی‌اشتهایی و بی‌حوصلگی هنگام سحر می‌شود .
گفتنی است؛ مواد غذایی کله پاچه، سیرابی و شیردان موجب تشنگی می‌شود، بنابراین بهتر است از مصرف آن‌ها در ماه مبارک رمضان پرهیز کرده یا به صورت کم آب و کم نمک در وعده افطار میل شود .