بزرگنمايي:

خبر یزد - مهر /کتاب «مواجهه‌ای نامتعارف با منطق هگل» نوشته آنجلیکا نوتزو با ترجمه حسین نیکبخت توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شد.
کتاب «مواجهه‌ای نامتعارف با منطق هگل؛ با خوانشی از ملویل، مولیر، بکت» نوشته آنجلیکا نوتزو به‌تازگی با ترجمه حسین نیکبخت توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال 2018 توسط دانشگاه نیویورک چاپ شده است.
آنجلیکا نوتزو نویسنده این‌کتاب، هگل‌پژوه ایتالیایی است و رویکردش نسبت به فلسفه هگل در این‌کتاب، نوآورانه خوانده شده است که به‌تعبیر مترجم اثر، حاکی از نگاه غیرمستقیم و عجیب و غریب او به هگل است. این‌نویسنده در مقدمه خود بر ترجمه فارسی کتاب، می‌گوید در تاریخ ترجمه آثار هگل به زبان‌های مختلف در سنت‌های ملی و فرهنگی متفاوت، گزینش متون برای ترجمه، همیشه نقشی چشمگیر داشته و این‌که متون هگلی به‌خصوص بر دیگر متون ترجیح داده شده‌اند، منظومه‌های گسترده‌تری را عیان می‌کند که در آن‌ها، فلسفه هگل، درون سنتی معین خوانده و تفسیر می‌شود.
مولف «مواجهه‌ای نامتعارف با منطق هگل» به‌جای رویارویی مستقیم با مقوله منطق، از مسیر فرم‌های ادبی و به‌طور مشخص، با رمان، شعر و نمایشنامه به مواجهه با منطق هگل می‌پردازد. تفاوت نوشته‌های آنجلیکا نوتزو با دیگر خوانش‌های میان‌رشته‌ای از منطق هگل، در این است که در آثار دیگر، پدیده‌های اجتماعی‌سیاسی یا فرم‌های ادبی به مدد منطق هگل و با دلالتی هگلی بازخوانی و تفسیر می‌شوند اما این‌جا منطق هگل با کمک دلالت‌های عینی، انضمامی و انسانی‌اش در پدیده‌های اجتماعی مثل بحران پیشروی در مفهوم «دوران فترت» گرامشی و در آثار ادبی مثل مساله «پایان» در «دستِ آخر» ساموئل بکت و یا مفهوم بی‌تفاوتی در «گفتگوی طبیعت و مرد ایسلندیِ» لئوپاردی خوانده می‌شود.
آنجلیکا نوتزو در مقدمه کتابش می‌گوید «به بیان موجز، ماجرا از این قرار است: این دعوی که صور منطق هگل پیکره‌های منطقی کنش‌اند به من امکان می‌دهد تا نمونه‌هایی از اعتبار آن‌ها را در رابطه با پیکره‌های به‌خصوص و واقعی کنش انسانی ارائه دهم.»
از دید هگل فلسفه نباید برای پیشبینی آینده تلاش کند بلکه وظیفه و مشغله‌اش درک زمان حال در شرایط بحرانی است؛ یعنی در برهه‌های گذار و در واقع در برهه‌های تعارض و تناقض بین صورت‌بندی‌های متفاوت زندگی و اندیشه، بین امر قدیم که دیگر نیست و امر نو که هنوز نیست. اما سوال این است که چگونه می‌توان تنش متناقضی را که روند آهسته و پیوسته‌ رشد و گسست ناگهانی و نامنتظره‌ ناشی از زایش امر نو را از هم جدا می‌کند، در قالب شناخت مفهومی ریخت و آن را زیرِ معنایی واحد تبیین کرد؟ نوتزو معتقد است پروژه‌ منطق هگل، از همان بدو امر، برآمده از نیاز به دانستن پاسخ چنین پرسش‌هایی است و بنابراین می‌تواند ابزار مناسبی باشد برای فهم اکنونِ بحران‌زده‌ و حرکت دگرگونی و تغییری که زندگی اکنون در آن غوطه‌ور است.
کتاب پیش‌رو 2 بخش اصلی دارد که 6 فصل را در خود جا داده‌اند. بخش اول «منطق دگرگونی نزد هگل» و بخش دوم «ساختارهای کنش: منطق و ادبیات» است. در بخش اول، مخاطب با 3 فصل «اندیشیدن در زمانه بحران: منطق دگرگونی نزد هگل»، «از آغاز تا پایان: روش چیست؟» و «صور و پیکره‌ها» روبرو می‌شود. در بخش دوم نیز 3 فصل «آغازها»، «پیشروی: دگرگونی‌ها» و «پایان دادن‌ها» درج شده‌اند. فصل پنجم ضمیمه‌ای با عنوان «زندگی در دوران فترت» دارد و پس از پایان فصل ششم هم «پایان به سیاق جمع‌بندی»، «ضمیمه عمومی»، «واژه‌نامه فارسی به انگلیسی»، «کتاب‌شناسی» و «نمایه» درج شده‌اند.
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
مساله‌ای که به‌واسطه این صورت‌بندی ( ِ کانتی) مطرح می‌شود مساله‌ای دوگانه است و می‌توان آن را به‌عنوان مساله پیشروی به فراسوی مطلق‌گرایی نظرگاه اخلاقی به سمت واقعیت اخلاقیات اجتماعی به بیان آورد. نکته مد نظر هگل این است که چنین پیشروی‌ای درون وجدان اخلاقی محض ناممکن است، چرا که این‌پیشروی مسلتزم «گذار» به اخلاقیات اجتماعی است و نهایتا خود همین گذار است (و بنابراین پیشروی‌ است که ضرورتا به فراسوی اخلاقیات محض راه می‌برد). مساله اصلی در این‌جا عبارت است از، نخست، مساله تعین امر خیر، یعنی پاسخ به این‌پرسش عملی که: «تکلیف چیست؟» _ تکلیفی که «باید»‌ به آن عمل شود؛ و مساله دوم، که مرتبط با قبلی است، مربوط است به تحقق‌یابیِ تکلیف در و از طریق کنش که، از این‌حیث، درون‌بودگی وجدان را به بیرون از خودش و به سمت تقابل با برون‌بودگی و عینیت جهان سوق می‌دهد. ناممکن بودن برآوردن هم‌هنگام این دو سویه متقابلا مرتبط، یعنی مساله کنش تکامل‌یابنده و مساله حفظ مطلق‌بودگی خودبسنده نظرگاه اخلاقی، سبب می‌شود که هگل این موضع را به عنوان موضعی متعصبانه ارزیابی کند _ به‌واقع، چنان‌که کانت بیان می‌کند، موضع [schwarmerisch شوریده‌سری]. «به‌واقع می‌توان از تکلیف به طریقی والا سخن گفت، چنین‌ لفاظی‌ای بشر را در جایگاهی رفیع قرار می‌دهد _ و قلب او را سرشار از غرور می‌سازد. اما در صورتی که پیشروی‌ای به هر گونه تعین دیگر در کار نباشد (wenn es zu keiner Bestimmung fortgeht)، [این‌سخنان] کاملا ملال‌آور می‌شود.
این‌کتاب با 664 صفحه، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت 580 هزار تومان منتشر شده است.