بزرگنمايي:

خبریزد- یکی از احکام وقف که بر مساجد و آرامستان‌ها حاکم و لازم‌الاجراست، در قالب احکام «وقف معاطاتی» می‌گنجد بدین معنی كه ایجاد مکانی به نام مسجد و واگذار کردن آن به نمازگزاران و خواندن حتی دو رکعت نماز در آن برای تحقق وقفیّت این مكان نیز کفایت می‌کند .

این حکم برای آرامستان‌ها نیز این گونه است که اگر مالک، زمین را به نیت وقف برای دفن اموات مسلمین در اختیار دیگران قرار داده باشد و با اذن وی، اموات در آن دفن شده باشند، زمین مذکور حکم وقف را دارد .

قبرستان قدیمی «جوی هرهر» نیز که محلی برای دفن اموات در یکی از محله‌های تاریخی یزد است، به ظاهر شامل این حکم شرعی می‌شود.

مرمت و ساماندهی این آرامستان به دلیل این كه مدفن افراد و بزرگان زیادی از دیار کویری یزد مانند پهلوان بزرگ یزدی، آخوند کرباسی و به ویژه همسر اشرف آهنگر که از جایگاه معنوی بالایی در بین یزدی‌ها برخوردار است و داستان وی نیز در کتاب مفاتیح‌الجنان «شیخ عباس قمی» ذکر شده است، از اهمیت زیادی برخوردار است.

با این وجود مرمت این آرامستان به دلیل نبود سند مالكیت و پیش قدم نشدن هیچ ارگانی در این رابطه هنوز در هاله‌ای از ابهام باقی‌مانده است، البته مدتی است كه شهرداری یزد تلاش دارد تا از طریق اخذ سند برای این آرامستان جهت مرمت آن اقدام كند ولی مسئولان اوقاف معتقدند كه این آرامستان موقوفه محسوب می‌شود.

«میثم دهقانی» رییس سازمان آرامستان‌های شهرداری یزد در این خصوص  می‌گوید: بررسی و تعیین سند مالکیت این آرامستان در جهت ساماندهی این محل تاریخی در دست اقدام از سوی شهرداری یزد است .

«ونوس عامری» نائب رییس کمیسیون عمرانی شورای اسلامی شهر یزد هم اظهار می‌كند: اقدامات لازم برای تنظیم و صدور سند برای این آرامستان از سوی شهرداری در حال انجام است و تاکنون نیز وقف‌نامه‌ای مبنی بر موقوفه بودن این آرامستان پیدا نشده است .

در عین حال، «حسین زارع‌زاده» مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان یزد با دسته‌بندی كردن موقوفات در دو قسم، تصریح می‌كند: برخی از موقوفات صاحب سند هستند و وقفی بودن آن‌ها کاملاً مشخص است اما برخی از موقوفات نیز فاقد سند هستند كه به آنها موقوفات معاطاتی گفته می‌شود.

وی با اشاره به اختلاف شهرداری و اداره کل اوقاف بر سر مالکیت آرامستان جوی هرهر، اضافه می‌کند: برخی از آرمستان‌ها و مساجد هر چند سند وقف‌نامه ندارند اما در زمره‌ی موقوفات معاطاتی می‌گنجند و این موضوع در مورد  آرامستان جوی هرهر نیز صدق می‌كند، به همین دلیل نیز معتقدیم که این آرامستان متعلق به اداره كل اوقاف و امور خیریه استان است .

این مسئول رسیدگی به آرامستان جوی هرهر و مرمت و بازپیرایی آن را مستلزم تعیین مالکیت آن می‌داند و می‌گوید: در صورت تعیین مالکیت به یقین برای این آرامستان برنامه‌هایی در راستای مرمت و بازپیرایی آن خواهیم داشت .