چاپ

خبر یزد - هم‌زمان با هفته ملی کودک و روز کودک و میراث فرهنگی، تعدادی از دانش‎آموزان ابرکوهی در کنار یخچال خشتی این شهر با نحوه تهیه خشت‎ به ‌عنوان یکی از مصالح اصلی ساختمان‌سازی در روزگاران قدیم آشنا شدند.

به گزارش ایسنا، 80 دانش‎آموز ابرکوهی هم‌زمان با هفته ملی کودک در این شهر تاریخی که آثار و ابنیه بسیار کهن و ساخته شده از خشت و گل دارد، در قالب برنامه‎ای متفاوت و در راستای پیوندی نو با میراث و تمدن کهن خود، با مراحل تهیه خشت خام آشنا شدند.
استاد «غلامحسین امیدوارپناه» یکی از معدود اساتید حرفه‌ای کار خشت‌زنی در ابرکوه با همکاری تعدادی از نیروهای امانی میراث فرهنگی شهرستان در قالب این برنامه به دانش آموزان و تعداد 40 نفر از گردشگران چینی در این زمینه آموزش‎هایی را ارائه کرد.
وی به آنها آموزش داد که خشت در قدیم یکی از مصالح اصلی ساختمان‎سازی بوده و غالباً به شکل مربع و با استفاده از گل و قالب تهیه می‌شده است.
امیدوارپناه که هم‌اکنون 65 ساله است، خشت‌زنی را از پدر خود آموخته و حدود 50 سال است خشت مورد نیاز ساخت بناهای گلی و همچنین مرمت و بازسازی قلعه‌ها، سقف و دیوار خانه‌های قدیمی را در کنار سایر افراد مشغول در این حرفه، تأمین می‌کند.
وی که دستانش خالق خشت‌هایی از جنس تاریخ و هویت میراثی ابرکوه است، هم‌اکنون در کارگاهی که در روستای احمدآباد واقع شده، در کنار کشاورزی به تولید خشت نیز مشغول است و چون می‌تواند در یک روز تعداد هزار قطعه خشت بزند، به‌عنوان استاد حرفه‌ای این شغل مطرح است.
امیدوارپناه که فقط خشت خام تولید می‌کند، در گفت‎وگو با ایسنا می‌گوید:، خشت پخته شده و حرارت دیده در ابرکوه تنها برای تزئین دیوارها، پنجره‌ها و پرچین‌ها استفاده می‌شود و برای ساخت سازه‌های خشتی، همین خشت خام مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
وی خاطرنشان می‎کند: مراحل تهیه خشت به این صورت است که ابتدا گل را با مقداری آب مخلوط کرده و آن‌قدر این دو ماده را با هم مخلوط می‎کنند که از حالت رقیق بودن خارج شود و بتوان آن را در قالب قرار داد، البته وقتی گل آماده شد، مقداری آب نیز به دیواره‌های قالب می‌زنند تا گل به آن نچسبد.
امیدوارپناه ادامه می‎دهد: قالب را روی زمین گذاشته و گل را در آن می‌ریزند و با کف دست شروع به صاف و یک‏دست کردن آن می‌کنند به ‌طوری ‌که گل کاملاً شکل قالب را به خود می‎گیرد. سپس قالب را برمی‌دارند به ‌طوری‌که گل‌ها که اکنون شکل مربعی به خود گرفته بر زمین بماند.
این استاد خشت‎‎زنی بر نظم و ترتیب قرار گرفتن خشت‌ها در کنار یکدیگر تأکید و اضافه می‎کند: کار قالب‌زنی که تمام شد، خشت‌ها به مدت 2 روز در آفتاب می‌ماند تا نم اولیه از آن گرفته شود و بتوان آن را جابجا کرد.
به گفته وی، برای این که همه سطوح خشت به صورت یکنواخت خشک شود، آن‌ها را به صورت ایستاده و با حالت مارپیچ یا زیگزاک کنار هم قرار می‌دهیم.
وی اضافه می‏کند: یک یا دو روز بعد و در صورت خشک شدن کامل خشت‌ها می‌توان آن‌ها را از فضای باز به انبار منتقل کرد.
امیدوارپناه در پایان یادآور می‏شود: البته امروزه با تغییر نوع مصالح ساختمانی، خشت بیشتر برای مرمت ابنیه قدیمی که بنای اولیه آن با خشت و گل بوده است، استفاده می‌شود.
این نکته حائز اهمیت است که تمام بناهای تاریخی و معروف شهرستان ابرکوه که همچنان پس از گذشت سالیان دراز، از خطر تخریب مصون مانده، از خشت ساخته شده و علت این ماندگاری، عدم وجود رطوبت در زمین‌های خشک و کویری ابرکوه است که ابنیه را با قدمتی بسیار، با قامتی استوار در خود جای نگه داشته است.
یادآور می‎شود؛ اعضای کانون پرورش فکری شماره 2 ابرکوه، پس از آموزش تئوری توسط این استاد خشت‌زن، خود نیز دست به کار شده و شروع به تهیه خشت کردند و مقرر شد که خشت‌های آماده شده توسط کودکان به صورت دیواری نمادین در کنار اثر باشکوه یخچال خشتی ابرکوه نگهداری شود.

انتهای پیام