چاپ

خبر یزد - هنر مردان کویر جنگیدن با سختی ها و دشواری‌های طبیعت است و گزافه نیست اگر کویریان را هنرمندترین مردمان سرزمین ایران که خود مهد هنر است، بنامیم.

«حسین مسرّت» محقق و نویسنده برجسته یزدی در یادداشتی با عنوان «هنر مردان کویر» آورده است؛ «هنر عالی‌ترین جلوه‌ی روح زیبا پرستی و جمال پرستی در آدمی است که «انّ الله جمیل و یحبّ الجمال»، هنر در نهاد هر آدمی سرشته است و او بسته به ذوق و استعداد خود از آن بهره می‌برد یا بهره می‌رساند و ایرانیان همیشه و به گواه تاریخ، هنرمندترین انسان‌های روی زمین هستند. در هر گوشه‌ی این کهن سرزمین، جلوه‌هایی از نقش و طرح و رنگ و صدا را به عینه می‌توان دید و شنید. خرابه‌های تخت جمشید دیرپاترین بازمانده‌ی هنر و ذوق ایرانی است که هنر با خون و سرشت ایرانیان عجین شده است.
‌امّا هنرمندان کویر، خالق شاهکار و اثرهایی هستند که کمتر در پیرامون آن یافت می‌شود. مردان کویر حتماً باید ذوق و هنری چندین برابر مردمان دیگر سرزمین‌ها داشته باشند و به کار بندند تا فضایی بیافریند که فضای مرده و غم‌آلودۀ کویر را زیبا سازند. او باید شاهکارهایی چون مسجد جامع یزد و مجموعۀ بندرآباد خلق کند تا چشم‌ها در تلألو کاشی‌های خیره کننده‌ی آبی و سفید و دل در رقص و شکوه رنگ‌ها و گل‌ها به یاد هستی و هستی آفرین بیفتد.
معمار آن باید آب انباری بسازد که در گرمترین روز سال، خنک ترین آب را تقدیم ساکنان آن کند، کوچه هایی بسازد که در هرم گرمای ظهر تابستان، نسیم خنکی در آن جاری باشد و خانه‌هایی بسازد که در اوج گرما و در تابش سوزان آفتاب کویر، فضایی برای آرمیدن باشد.
خوشنویس این دیار باید چنان خطّ زیبای خود را بر صفحه‌ی فیروزه‌ای و لاجوردی رنگ کاشی روان سازد که روح به پرواز درآید امّا موسیقی کویر، موسیقیِ رام ساختن کویر وحشی است که جان را به فرسایش وا می‌دارد زیرا که مقنی یزدی باید صدها گز زمین را بکند تا شاید به قطره‌ای آب برسد و کشاورز کویر باید فرسنگ‌ها آب را پاسداری کند تا بر پهنای خاک خشک و تفتیده‌ی کویر جاری شود، پس موسیقی مردان کویر، موسیقی رنج است که در ریتم تند «اربونه» به موسیقی شادی تبدیل می‌شود.
هنر مردان کویر جنگیدن با سختی ها و دشواری‌های طبیعت است و گزافه نیست اگر کویریان را هنرمندترین مردمان سرزمین ایران که خود مهد هنر است، بنامیم.
مردان کویر اگر در سرزمین خشک زندگی می‌کنند امّا دلی دریایی دارند و اگر در سرزمین کویر، گل و بوته کیمیاست ولی بر در و دیوار بناهای تاریخی خود صدها گلستان دارند که زندگی در کویر، خود هنر است.»